Blauwe plekken tot reanimaties: de SEH in Su

Vandaag is het precies een maand geleden dat ik vertrokken ben uit Nederland dus hoog tijd om weer een stuk te schrijven. In mijn vorige verslagen heb ik nog weinig verteld over mijn werkzaamheden in het ziekenhuis en gezien ik nu langzaam richting het einde van mijn coschap ga, wordt het hoog tijd dat ik daar iets meer over vertel.

Mijn diensten beginnen eigenlijk altijd hetzelfde: je fietst er naar toe door de stromende regen en overstroomde straten, je probeert je zo goed mogelijk af te drogen (wat nooit lukt, zodat je de hele dag in je natte sokken rondsopt) en dan is het tijd voor de overdracht. De nachtdiensten beginnen altijd het drukst, dan zit er een hele wachtkamer vol met patiënten die al uren zitten te wachten en hopen snel naar huis te kunnen gaan. Frustrerend als je de SEH bemant met 2 SEH-artsen en jij de enige bent die de niet acute patiënten behandelt. Urenlang ben je dan bezig om al die patiënten te zien en ze uit te leggen dat ze er maar van uit moeten gaan dat ze hier nog de hele nacht moeten zitten. De ochtenddiensten zijn minder hectisch. Veel minder zelfs, tot het saaie toe. Overdag kan het voorkomen dat je met meer dan 10 man zit te wachten tot er eens een patiënt in de wachtkamer verschijnt.

Veruit de meeste patiënten die ik op “de spoed” zie, zijn patiënten die eigenlijk prima naar de huisarts hadden kunnen gaan. Deels wordt dit veroorzaakt doordat ik veel avond-, nacht- en weekenddiensten draai waarbij de huisartsen niet bereikbaar zijn en deels doordat de regelgeving hier heel anders is. Zo wordt elk slachtoffer van een verkeersongeval of mishandeling doorgestuurd naar het ziekenhuis om beoordeeld te worden en een politieverklaring in te laten vullen. Vaak zijn komt dit neer op het behandelen van enkel een paar blauwe plekken, een kneuzing of een schram. Soms zitten er echter ook interessantere patiënten tussen. Zo is het echt een uitdaging als iemand binnenkomt na een steekpartij met een keukenmes en je de taak krijgt om zijn tiental steekverwondingen te hechten. Ondertussen probeert het slachtoffer zich stoer te houden tegenover zijn vrinden uit de getto en weigert elke vorm van verdoving. Na een enkele opmerking van “wel verdikkie, is me dat toch even gevoelig” (of iets in die trant), mag het resultaat er zeker zijn. Tot grote teleurstelling van de patiënt die gehoopt had op enkele mooie littekens, maar je kan het nu eenmaal niet iedereen tot zijn zin maken.

Wat zonder twijfel het meeste indruk op mij heeft gemaakt, zijn de reanimaties waar ik aan deel heb genomen. Voor ik hier kwam, heb ik (gelukkig) al mijn kennis gehaald uit de boeken en oefenen op poppen. Hier in Suriname heb ik inmiddels meerdere malen meegedaan aan pogingen om iemand terug te halen. Een paar weken geleden dacht ik dat ik nooit meer zo veel zou zweten als in de sportschool, maar na een paar minuten hartmassage in een hete kamer kwam ik daar op terug en na een uur gleden mijn handschoenen bijna van mijn handen door al het zweet.
Hoewel het in films vaak wordt afgebeeld als een heel hectische situatie met een hoop actie en schreeuwende, gestreste mensen, is het in de praktijk veel meer gestructureerd. Iedereen volgt een vast plan van aanpak, er wordt op een kalme manier leiding gegeven en hoewel er veel haast wordt gemaakt met alles, is het nooit chaotisch. Helaas heeft tot dusver nog geen één reanimatie een positieve afloop gehad. Zeer schrijnend, zeker wanneer het kinderreanimaties betreft en je urenlang het gejammer van de ouders en familie op de gang hoort. Ondanks het treurige verloop ben ik van mening dat iedere arts in spe zo’n situatie meegemaakt moet hebben.

Wat veel goed maakt zijn de gevallen waarin je wel een hoop goeds kunt doen. Aan het einde van de dienst draag je al je patiënten die nog op verdere behandeling wachten over aan een andere arts. Toen ik afscheid nam en succes wenste aan een 80-jarige vrouw die al uren stond te wachten, greep ze me plots bij de arm en keek me smekend aan: “u gaat toch zeker niet weg, dokter!?”, waarna ze toevoegde “dank u voor al u goede zorgen en Gods zegen voor u”. Dit terwijl ik eigenlijk nog niets voor haar had kunnen doen. Toch loop ik dan met een grote glimlach van oor tot oor naar mijn fiets en weet dan dat, hoewel het veel minder spectaculair is, ik deze momenten net zo zal herinneren als de reanimaties en de grote ongevallen :-).